Start-ups - Valkuilen en nachtmerries voorkomen? Of dromen van succes?

101 redenen waarom een start-up kan falen

Er zijn 101 redenen waarom start-ups het niet halen. Een Google search met "valkuilen starters" levert meer dan 117.000 resultaten op.

Als je zoekt naar “faillissement” dan bedraagt het resultaat hier zelfs een angstaanjagend veelvoud van.

Dat zegt natuurlijk niets over een exact aantal redenen waarom bedrijven over de kop gaan. Veel online lijstjes met tips voor starters bespreken immers dezelfde oorzaken van falen.

Punt is: het kan voor start-ups op veel gebieden fout gaan.

Niet enkel start-ups gaan failliet

Gevestigde bedrijven of zelfstandigen en freelancers kunnen natuurlijk ook hindernissen tegenkomen waartegen ze niet bestand zijn.

Wél is het zo dat je als starter sowieso een gebrek aan ervaring hebt. Dat geldt in iets mindere mate als je voordien een bijberoep had. Toen kon je al proeven van het leven als zelfstandige. En de uitdagingen die dat met zich meebrengt.

3 soorten valkuilen voor start-ups

Grosso modo vallen alle oorzaken van falende start-ups onder te brengen in 3 categorieën:

• #1 fouten die je zelf maakt (en had kunnen voorkomen)

• #2 de schuld van anderen (en wat je soms ook zelf kan voorkomen)

• #3 brute pech (waartegen je je enigszins kan indekken).

Laat ons even deze 3 punten nader bekijken.

#1 Je start-up zelf laten falen

Of anders gezegd: eigen schuld, dikke bult.

Als je zelfstandige wil worden (en blijven), houdt dit in dat jij de verantwoordelijkheid voor je succes, of falen, grotendeels zelf in handen hebt.

Soms is de oorzaak van een mislukte start-up niet verder te zoeken dan jezelf. Niet iedereen is in staat om zichzelf continue kritisch in vraag te stellen. Want dat is wat je als ondernemer moet doen:

Ondernemen is ook controleren of je niet teveel aan het dromen bent

Een aantal vragen moet je beantwoorden voor je jouw zaak opstart. Of met behulp van anderen laten inschatten. Een moderne boekhouder bijvoorbeeld die houdt van gedigitaliseerde boekhouding.

• Over welke middelen beschik ik om te overleven / te groeien?

• Beschik ik over voldoende startkapitaal?

• Heb ik de prijs voor mijn diensten juist bepaald?

• Is de verkoopprijs voor mijn producten correct?

• Geef ik teveel of te weinig korting?

• Is mijn idee wel realistisch?

• Hoe ga ik mijn product of dienst in de markt zetten?

• Is mijn verdienmodel wel de juiste keuze?

• Enz.

Ook op administratief vlak kan je een hoop ellende zelf vermijden.

• Heb ik het beste facturatieprogramma voor mijn zaak gekozen?

• Vervul ik mijn boekhoudkundige verplichtingen?

• Heb ik een goede agenda waarmee ik makkelijk het overzicht van mijn afspraken en taken op kan volgen?

• Beschik ik over de nodige vergunningen?

• Betaal ik op tijd mijn sociale bijdragen?

• Volg ik mijn openstaande facturen efficiënt op?

• Enz.

Een efficiënte administratie voorkomt een hoop ellende

Al deze zaken apart in orde brengen vergt een minimale inspanning. Doe je ze niet? Dan ben jij, en alleen jij schuldig voor problemen achteraf. Gelukkig zijn er maar weinig startende ondernemers die hier al in de fout gaan.

Het probleem duikt meestal pas na een tijdje op.

Als je start-up al aan het draaien is, heb je voor al je administratie plots veel minder tijd. Vergetelheid door drukte durft dan wel eens opduiken. En voor je het weet, betaal je boetes die je gewoon had kunnen vermijden. Door bijvoorbeeld deze tips toe te passen.

Je bent zelf schuldig dat het fout loopt klinkt misschien bikkelhard. Laat het echter een troost wezen dat het omgekeerde ook geldt. Ondernemers die wél slagen hebben dit niet per se aan zichzelf te danken.

#2 De werkelijkheid verandert, maar je start-up is niet mee

De werkelijkheid rondom ons verandert voortdurend. Sommige van deze veranderingen kunnen jouw zaak treffen. Je had het niet op voorhand kunnen weten. De schuld ligt dan ook niet echt bij jou. Of toch niet voor de volle 100%.

Een paar voorbeelden om dit te verduidelijken.

Voorbeeld 1: Hinder aan jouw zaak door derden

Je zaak draait goed, maar plots besluit het gemeentebestuur dat er straatwerken moeten plaatsvinden.

Waar je vroeger makkelijk en altijd bereikbaar was, moeten je klanten nu echt heel veel moeite doen om je zaak te bereiken. De kleine compensatie waarop je misschien recht hebt, is een druppel op een hete plaat.

Of wat te denken van een nieuwe speler op de markt?

Voorbeeld 2: Opmars van de concurrentie

Een concurrent opent een zaak in jouw afzetgebied. Totaal onverwacht word je geconfronteerd met externe bedreigingen. De kans bestaat dat je jouw trouwe klanten ziet overstappen naar de concurrentie die:

• Scherpere prijzen dan jij kan aanbieden

• Een uitgebreider aanbod heeft

• Een betere dienstverlening aanbiedt

Of het omgekeerde: de ondergang van andere bedrijven.

Voorbeeld 3: Faillissement van anderen

De één zijn dood is de ander zijn brood. Maar dat geldt niet voor jou wanneer je belangrijkste leverancier failliet gaat. Plots zie je jouw grootste bron van inkomsten in één klap verdwijnen.

Of ruzie in eigen rangen.

Voorbeeld 3: Interne spanningen in je start-up

Je krijgt ruzie in je familiebedrijf. Privé- en zakenleven houd je soms beter gescheiden.

Deze voorbeelden illustreren dat je over bepaalde zaken geen controle kan uitoefenen. In sommige gevallen had je het misschien kunnen zien aankomen. Maar niemand heeft een kristallen bol. Je kan niet alle mogelijke veranderingen op voorhand inschatten, of met alle scenario's rekening houden.

Gelukkig ben je ook flexibel. Anders word je beter geen zelfstandige. Soms kan je de veranderende werkelijkheid naar jouw hand zetten. En er zelf beter van worden.

#3 Brute pech als reden van falende starters

Je droom van een eigen zaak kan natuurlijk ook door brute pech in duigen vallen. Het grote verschil met de vorige categorie van oorzaken van falende start-ups, is dat deze echt wel als ongeluk te bestempelen zijn.

Een paar voorbeelden volstaan om het verschil met de vorige oorzaken van faillissement te illustreren:

• Een langdurige ziekte die je buitenspel zet.

• Een brand in je opslagplaats waardoor je je voorraad letterlijk in rook ziet opgaan.

• Een ski-ongeval waardoor je je enkele maanden niet meer kan verplaatsen naar je klanten.

Falen is falen. Het maakt vooral voor je zelfbeeld uit of dit door brute pech komt of niet. Tegen sommige van dit soort oorzaken kan je je wel indekken, maar dat maakt de pil er niet minder bitter om.

Slotbedenking: een samenspel van valkuilen voor starters

In werkelijkheid zijn de redenen voor het faillissement van start-ups vaak veel complexer dan één foutje of een beetje tegenslag.

De finale doodsteek van een start-up is maar al te vaak een samenspel van verschillende oorzaken. En ook al kan je bepaalde fouten met gezond verstand voorkomen, toch is het onmogelijk om je tegen alle nachtmerries te beschermen.

Falen houdt in dat je het tenminste geprobeerd hebt. Maar dat wil niet zeggen dat je het succes van jouw zaak aan het toeval mag overlaten.